Boardroom overschat eigen kennis over digitalisering
Slechts een derde van de directeuren heeft een beeld bij de impact van digitalisering op hun organisatie. En hoewel een ruime meerderheid van bestuurders aangeeft dat ICT erg belangrijk is voor hun organisatie, wordt digitalisering vrijwel niet op strategisch niveau behandeld. Dat blijkt uit het onderzoeksrapport “Nulmeting digitale transformatie in boardrooms in Nederland” dat op 12 maart werd overhandigd aan Hans de Boer, voorzitter van VNO-NCW.
Het onderzoek is in opdracht van Nederland ICT en het Nationaal Register, in samenwerking met VNO-NCW, uitgevoerd bij besturen, directies, RvC’s en RvT’s van beursfondsen, mid-marketbedrijven en semipublieke organisaties. “We wilden graag beter inschatten hoe de hoofdletter D geborgd is in de top van het Nederlandse bedrijfsleven”, aldus Lotte de Bruijn, directeur Nederland ICT. “Vanuit het onderzoek konden we eigenlijk maar één algemene conclusie trekken: de top is wel bezig met digitalisering, maar met een veel te beperkte blik. De winst is te behalen door op te schalen naar strategisch niveau.”
Boardroom moet meer vooruitdenken
Na ontvangst van het rapport haakte De Boer hier direct op in: “Bestuurders moeten begrijpen wat er op digitaal gebied gebeurt en deze ontwikkelingen door vertalen naar hun businessmodel. Daarbij moeten ze hun medewerkers meenemen in de betekenis van deze veranderingen voor hun baan en hun benodigde persoonlijke ontwikkeling om bij te blijven.” Hiermee bood hij een interessant uitgangspunt voor de paneldiscussie van Marieke Dekker (executive director Vodafone Ziggo), Sjourd Wijdeveld (CIO SHV Energy en bestuurslid CIO Platform Nederland) en Marcel Thaens (CIO van de provincie Noord-Brabant) met de aanwezigen.
De wereld van digital immigrants
Een aanwezige ondernemer riep op om meer gebruik te maken van de kennis van de jongere generatie: “Onze kinderen zijn digital natives en bestuurders zijn slechts digital immigrants. Het is tijd dat we gaan leren van de nieuwe generatie: welke kennis kunnen zij ons bieden en welke tips hebben zij voor onze bedrijven? Wellicht moeten alle primaire processen een ‘reset’ krijgen om in de toekomst relevant te kunnen blijven. Die discussie moeten we aan durven gaan.”
Belang van ICT slechts gedeeltelijk erkend
Het goede nieuws uit het onderzoek is dat bijna 50% van de ondervraagden aangeeft dat ICT erg belangrijk is voor de corebusiness van hun eigen organisatie. Ruim een kwart dacht zelfs volledig afhankelijk te zijn van ICT. Na doorvraag bleek echter dat dit belang vooral werd gezien op operationeel niveau en veel minder op tactisch of strategisch niveau. “De afdeling IT wordt teveel aangekeken als het gaat over digitalisering. Maar digitalisering gaat zoveel verder dan het in gebruik nemen van bepaalde hard- of software. Het heeft invloed op je bedrijfsvoering, je strategische positie, je relatie met klanten”, vertelt De Bruijn.
Kennis van ICT ontbreekt
Uit het onderzoek blijkt dat een ruime meerderheid afhankelijk is van externe expertise op het gebied van digitalisering en dat bijna driekwart van de bestuurders zich zorgen maakt over het kennisniveau binnen de eigen organisatie. Olaf Smits van Waesberghe, directeur Nationaal Register: “Daarbij is opvallend dat de boardroom haar eigen digitale kennis overschat. Slechts 1% van de leden van het bestuur of de directie gaven namelijk aan dat deze kennis bij RvC/RvT leden zit, terwijl een kwart van deze RvC/RvT leden juist aangaf dat deze kennis wél bij hen zit.’’ Wijdeveld vult aan: “De woorden IT en digitaal zijn eigenlijk de grootste belemmering. Men denkt daardoor al snel ‘laat IT het maar oplossen’. Misschien moeten we het gewoon “transformatie” gaan noemen, in plaats van “digitale” transformatie, dan wordt het misschien meer strategisch en minder technisch ingestoken.”
Betekenis van digitale transformatie
Het kennisniveau klinkt door in de gehele digitale mindset van de organisaties. Dekker: “Het is belangrijk het juiste DNA in je organisatie te hebben waarbij gedacht vanuit de digitale transformatie. Je moet anders gaan denken en verantwoordelijkheden opnieuw inrichten, zoals cross-functionele teams vormen en zaken niet meer van bovenaf opleggen. Het leiderschap moet dus gereset worden.” De Bruijn concludeert: “De digitale transformatie biedt enorme kansen en ik vind het schokkend dat uit het onderzoek blijkt dat veel directies nog steeds vooral de risico’s van digitalisering zien. Er zijn in iedere sector al goede praktijkvoorbeelden die bewijzen dat je door digitalisering méér kunt bereiken. Het is tijd dat bedrijven zien dat de digitale transformatie ook op hen positieve invloed heeft.”
Het rapport is beschikbaar
Via de website van het Nationaal Register is het rapport te downloaden (pdf). Een uitgebreid verslag van de paneldiscussie volgt binnenkort.